Để hành vi đạt tới mức độ "hình sự" cho phép mình tố giác tội phạm thì em phải chứng minh thiệt hại của nhà xuất bản A, và trưng bày bằng chứng lợi nhuận bất chính thu được từ chủ trang B. Em người ngoài, không liên quan bên nào thì làm sao giải quyết cả hai việc này?
Tôi không biết luật Việt Nam thế nào nhưng về lôgíc chắc phải gần giống nhau.
Tôi nói về luật Ba Lan. Mọi khái niệm và định nghĩa trong bộ luật hình sự rất chính xác, cụ thể. Về hành vi bị khởi tố, khởi tố có 2 loại: khởi tố do luật định, và khởi tố theo yêu cầu của bị hại. Khởi tố do luật định là công tố viên vào cuộc, guồng máy tự khởi động ngay khi biết về sự việc, bằng một cách nào đó vd. do ai đó tố giác. Không ai có thể yêu cầu, xin xỏ bộ máy dừng lại, kể cả "nạn nhân, người bị hại" nếu có. Còn về khởi tố theo yêu cầu của bị hại thì có đơn tố cáo, yêu cầu của bị hại thì cơ quan công tố mới vào cuộc, và guồng máy mới khởi động. Không có đơn thì cơ quan công tố không vào cuộc, và guồng máy không khởi động. Vd.
1. Ai đó cho là đã chứng kiến một vụ hiếp dâm. Vd. nhìn thấy rõ ràng ai đó đã dùng vũ lực và "nạn nhân" đã chống cự ... Họ tố cáo lên cơ quan công tố. Nhưng cơ quan công tố không vào cuộc, bởi hiếp dâm là tội thuộc khởi tố theo yêu cầu của bị hại. Không có yêu cầu của bị hại thì không vào cuộc. Mà cũng đúng thôi. Người được cho là bị hại còn không yêu cầu thì chứng minh cái gì. Nhất là việc chứng minh tội là rất khó. Ngay cả khi có đoạn video ghi lại rõ ràng một người dùng vũ lực. Rất có thể 2 người kia đang quan hệ, và họ thích kiểu sado-maso thì sao? Ra tòa mà "nạn nhân" lại khai là thích kiểu quan hệ bị hiếp vì chỉ lúc đó mới có cảm xúc thì sao?
2. Bất kỳ ai quan hệ với người
dưới 15 tuổi đều vi phạm pháp luật. Tất nhiên có ngoại lệ, vd. chỉ người đã đủ 17 tuổi mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Do vậy nếu cô bé 14 tuổi quan hệ với bạn trai 15 tuổi thì bạn trai không bị truy tố.
Quan hệ với người dưới 15 tuổi thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự, và đây thuộc loại khởi tố theo luật định. Tức nếu cơ quan công tố biết sự việc (vd. do tố giác) thì sẽ vào cuộc, guồng máy sẽ tự khởi động. Không ai có quyền yêu cầu cơ quan công tố phải ngừng truy tố, kể cả người được gọi là "nạn nhân". Khởi tố theo luật định thì tự guồng máy nó khởi động thôi.
Luật Ba Lan cũng có điều khoản về "Nghĩa vụ thông báo về tội phạm" - điều 304 Luật Tố tụng Hình sự. Nhưng nghĩa vụ này chỉ liên quan tới những tội phạm bị khởi tố DO LUẬT ĐỊNH. Nếu tội phạm, cũng thuộc tội phạm hình sự, không thuộc loại khởi tố do luật định thì không ai có trách nhiệm tố giác cả.
Còn về luật Việt Nam thì tôi tin là cũng có điều khoản về "Nghĩa vụ thông báo về tội phạm". Nhưng tôi tin rằng không phải là trong mọi trường hợp đều có nghĩa vụ đó.
Cần đọc kỹ luật để biết nghĩa vụ đó có khi nào, với loại tội phạm nào, loại khởi tố nào.
