Chào bạn nguyentanlocx3.
Trước hết tôi cảm ơn những nhận xét và phân tích của bạn.
Về những vấn đề bạn nêu tôi trả lời bạn thế này:
1. Về việc "phổ cập" dự toán rộng rãi ra các tỉnh khác:
Tôi nghĩ nếu là 1 công ty phần mềm họ sẽ có đủ điều kiện và nhân lực để làm tốt việc này, vì có rất nhiều việc phải làm: Cập nhật cơ sở dữ liệu và các qui định mới về tiền lương, PP lập dự toán của các địa phương, mà mấy thứ này thì luôn thay đổi xoành xoạch, rồi quảng bá, tiếp thị sản phẩm, hướng dẫn sử dụng, giải quyết sự cố, các dịch vụ hậu mãi, bảo mật…
Tôi chỉ có 1, trình độ cũng có hạn và còn phải lo nhiều việc khác, thực tình là không đủ sức. Và vì nếu thế dự toán excel của tôi đáp ứng tốt trong phạm vi 1 địa phương cũng đã vượt quá sự mong đợi rồi.
2. Vấn đề PP lập dự toán không cần bộ đơn giá:
Đồng ý với bạn, với kiểu quản lý như ở VN mình thì việc bỏ bộ đơn giá có lẽ là 1 chuyện xa vời, nó đòi hỏi có sự đổi mới tư duy mang tính hệ thống (ở cấp cao nhất là Bộ XD đến cấp thấp nhất là người lập, thẩm tra và phê duyệt dự toán). Thực tế thì bộ XD cũng đã ban hành những văn bản pháp lý trong đó có đề cập cả PP lập dự toán không cần bộ đơn giá (tuy chưa rõ ràng, cụ thể), nhưng vấn đề áp dụng thì chỉ lác đác ở 1 vài địa phương, chưa phổ biến, như vậy rào cản ở đây không phải chỉ là vấn đề pháp lý mà cả vấn đề tâm lý nữa.
Tôi rất hiểu và thông cảm cho tâm lý chung của những người lập, thẩm tra và phê duyệt dự toán ở phía dưới, rằng họ vẫn phải có 1 cái gì đó cực kỳ rõ ràng, giấy trắng mực đen và cả …dấu đỏ nữa để bám vào đó mà làm theo, nếu không thì chỉ biết thụ động ngồi chờ, có phải do hậu quả của cơ chế xin-cho chăng ? Và đó cũng là lý do ngành XD VN mình mãi lạc hậu so với các nước lân cận chứ chưa nói đến thế giới, nhưng chẳng lẽ trong hoàn cảnh đó mọi người chỉ biết ngồi nhìn và than thở?
Những người có chút ít hiểu biết như tôi và những người am tường như bạn phải có cái nhìn theo hướng tích cực chứ không nên chỉ biết đi theo lối mòn của ngày xưa.
Không phải tôi muốn cầm đèn chạy trước ôtô, nhưng thực tế cũng có khi ôtô cháy đèn phải cần người (nào đó) cầm đèn chạy trước. Cần phải có những tiếng nói cho sự tiến bộ, nếu không chẳng biết bao giờ…
Một ngày đẹp trời nào đó, biết đâu 1 vị bộ trưởng XD ghé trang web này và tình cờ đọc được ý kiến của tôi, biết đâu sau đó lại có 1 thay đổi gì mới trong PP lập dự toán… (chuyện cổ tích?).
3. Vấn đề dùng đơn giá để kiểm tra định mức như ví dụ bạn nêu trong bài:
Trích dẫn: "Nếu như không có đơn giá gốc làm sao bạn biết được 1 định mức ban đầu khi chưa áp giá thời điểm sẽ có giá trị vật liệu; giá trị nhân công; giá trị ca máy là bao nhiêu, đơn giá gốc giúp bạn kiểm tra cơ sở dự liệu khi bạn làm bộ đơn giá.…" (hết trích dẫn)
Tôi không phản đối quan điểm của bạn, nhưng theo tôi hiểu, đơn giá từ định mức mà ra, định mức có trước, đơn giá có sau, nói nôm na: đơn giá là ngọn, định mức là gốc, không nên dùng cái ngọn để kiểm tra cái gốc mà phải dùng cái gốc để kiểm tra cái ngọn.
Ví dụ: Công tác xây tường, đơn giá vật liệu (VL) tại thời điểm lập bộ đơn giá = A (đồng), con số này bao gồm tổng giá trị của nhiều loại VL mà ra (gạch, cát, xi măng…). Vậy nếu bạn kiểm tra chi phí VL của công tác này và thấy nó không đúng với bộ đơn giá gốc thì bạn có thể nói rằng đơn giá hay định mức của công tác này tính sai, nhưng bạn cũng không thể chỉ ra được thành phần nào (gạch, cát, xi măng…) là sai và cần chỉnh sửa thế nào cho đúng.
Ngoài ra, có khi đơn giá gốc còn tính sai (không hiếm), thay vì A đồng thì nhầm lẫn thế nào lại ra B đồng. Trường hợp này bạn phải làm sao? chẳng lẽ yêu cầu người ta sửa định mức (từ đúng sang sai) cho khớp với đơn giá? Mà có muốn sửa thế cũng không được, vì biết sửa thành phần nào (gạch, cát, xi măng…) ?
Tóm lại, kiểm tra đơn giá hay định mức cứ căn cứ theo bộ định mức của Bộ XD đã ban hành và đang sử dụng (1776, 1777…) là chuẩn nhất, không cần đến bộ đơn giá vẫn được, đơn giá chỉ là 1 con số vô hồn, nhiều người còn không biết nó từ đâu ra, nó không phản ánh được thành phần và định mức hao phí và có thể còn bị tính sai.
Chưa hết: Nếu kiểm tra theo bộ đơn giá bạn phải kiểm tra 4-5 bước:
1. Đơn giá công việc theo bộ đơn giá gốc;
2. Đơn giá vật tư gốc (ví dụ với phần vật tư);
3. Đơn giá vật tư hiện tại;
4. Phép tính trừ: [giá vật tư hiện tại] trừ [giá vật tư gốc] có đúng không hay có "ăn gian" gì trong đó không?
5. Thành phần và định mức hao phí.
Nếu kiểm tra theo bộ định mức bạn chỉ phải kiểm tra 2 bước:
1. Thành phần và định mức hao phí.
2. Đơn giá vật tư hiện tại;
Rõ ràng là đơn giản hơn nhiều chứ bạn ?!
Chào bạn.
