Mình thử minh họa bằng một ví dụ nhé !
Giả sử Công ty GPE vay 10 triệu USD của Ngân hàng nước ngoài với lãi suất 4%/năm. Thời hạn vay là 1 năm
Ngoài ra, Công ty GPE còn vay tại 1 NH trong nước là 8%/năm, Số tiền 100 tỷ. Thời hạn vay cũng là 1 năm
Tỷ giá giao ngay tại thời điểm vay là 18.000 VND/USD
Tại năm 0, khi tính Tổng mức vốn đầu tư thì phải quy đổi ra VND hoặc USD cho đồng nhất. Giả sử quy đổi ra VND. Tổng vốn vay sẽ là 280 tỷ.
Bây giờ, khi tính lãi mới là vấn đề phức tạp.
100 tỷ vay trong nước, lãi là 8%/năm à 8 tỷ tiền lãi/năm
180 tỷ vay nước ngoài, lãi chỉ là 4%/năm à 7.2 tỷ tiền lãi/năm
Rõ ràng số tiền vay thì lớn hơn mà số tiền lãi lại phải trả lại nhỏ hơn ? Nếu cứ như này thì Công ty cũng đi vay USD cho rẻ (nếu có thể)?
Thực tế không như vậy, điều này là do RỦI RO VỀ TỶ GIÁ gây nên.
Giả sử tại năm 0, bạn mua 1 USD với giá 18.000
Đến hết năm 1, bạn phải trả lãi là 4% của 10 triệu USD, tức là 400 nghìn USD, lúc đó tỷ giá USD/VND lại là 20.000. Như vậy, bạn sẽ phải dùng 8 tỷ để mua 400 nghìn USD. Lúc đó, lãi suất không phải là 4% nữa mà sẽ lại là 8%.
Đây mới tính nguyên phần lãi nhé ! Tính thêm phần gốc phải trả thì sẽ như thế nào ?
Cũng như vàng, đồng USD luôn được đánh giá là sẽ tăng trong dài hạn. Vì vậy, mỗi doanh nghiệp đều phải cân nhắc kỹ khi quyết định vay VND hay USD. Chả thế mà bao nhiêu doanh nghiệp vay vốn nhập khẩu điêu đứng vì vụ tăng giá USD hồi năm ngoái. Vay USD mua nguyên liệu, chốt giá bán đầu ra. Đến khi bán hàng, thu được tiền về thì cả gốc và lãi đem ra mua USD trả nợ ngân hàng vẫn thiếu…
Quay trở lại chủ đề chính, vậy, công thức quy đổi từ LS USD sang lãi suất VND như nào nếu ta đánh giá đến tác động của rủi ro tỷ giá ?
Gọi Khoản vay nước ngoài là A, lãi suất là R1
Gọi Khoản vay nước ngoài có lãi suất là R2
Thời gian vay vốn là 1 năm
Tý giá tại thời điểm giải ngân là S
Tý giá tại thời điểm đáo hạn là F
A*(1+R1): Là lãi phải trả tính tại thời điểm vay sau 1 năm (USD)
A*S*(1+R2)/F: Là lãi phải trả tính tại thời điểm vay sau 1 năm (VND)
Như vậy, cân bằng vế trên ta có:
A*S*(1+R2)/F= A*(1+R1)
Hay: (1+R2)= (1+R1)F/S
Đây là trường hợp đơn giản để tính ra công thức. Thực tế, đối với 1 món vay trung dài hạn, việc trả nợ diễn ra nhiều lần vào nhiều thời điểm khác nhau. Và ta sẽ phải dự đoán tỷ giá F cho từng thời điểm đó à Quá khó nên nhiều người thường bỏ qua bước này.