Mình nghĩ là chưa hoàn toàn đúng!
Nên hiểu thế này - trên ổ đĩa, tạm thời nói về định dạng theo chuẩn NTFS nhé (cho dễ hiểu).
Phần 12% của đĩa sẽ dùng để ghi cấu trúc toàn bộ đĩa bao gồm thư mục và tập tin gọi là MFT, giống như sổ danh bạ địa chỉ nhà ý. Mỗi tập tin sẽ được khai báo ở vùng này về địa chỉ các khối dữ liệu, nếu nó phân mảnh thì phần này có nhiều bản ghi về 1 file sẽ được ghi giúp cho hệ thống chỉ cần đọc phần này sẽ tìm được dữ liệu tương ứng của file.
Vậy khi ghi đè file 1 sang file 2 thì địa chỉ của hệ thống sẽ làm việc là sửa địa chỉ của file 1 trong MFT sang file 2 mà thôi (nếu có nhiều diện tích đĩa trống còn dư) sau đó nó sẽ đánh dấu địa chỉ của file 1 là diện tích còn trống.
Vì thế về nguyên tắc là khi bị ghi đè thì vẫn tìm lại dữ liệu được nhưng ta phải dùng chế độ dò cấp thấp bằng một vài chương trình chuyên dụng.
Nếu may mắn, tập tin không bị phân mảnh thì khả năng quét để khôi phục là 100%, nếu bị phân mảnh thì hơi khó và đôi khi không thể khôi phục lại được nhất là trong các trường hợp ổ đĩa còn trống quá ít, hệ thống rất có thể đã lưu đè lên file đó bằng một file khác hoàn toàn - và khả năng cứu lại là ~0%.
Các chương trình quét ổ đĩa để khôi phục, thông thường sẽ dựa vào 2 căn cứ: 1 MFT để xây dựng cấu trúc thư mục, 2 quét vị trí vật lý trên đĩa để tìm file và đánh giá mức độ khôi phục dựa trên sự toàn vẹn dữ liệu.
Một vài chương trình khá nổi tiếng là: Active Undelete, Lost and Found ...etc.
Giới thiệu sơ lược về phân vùng và cấu trúc hệ thống thì có thể xem qua ở đây:
http://ixbtlabs.com/articles/ntfs/
Như vậy, về nguyên tắc thì có thể cứu lại dữ liệu của bạn, nhưng cũng hơi đắt và đòi hỏi có kỹ năng một chút.
Bạn có thể tự đánh giá khả năng cứu lại bằng những câu hỏi sau:
1. Bạn có sử dụng máy có chương trình bị ghi đè nhiều không?
2. Bạn dừng lại hoàn toàn, không sử dụng máy tính hoặc thư mục chứa file bị ghi đè đó?
3. Kích thước phần trống của hệ thống có nhiều hơn 4 GB hoặc hơn?
Nếu cả 3 câu hỏi trên đều là không - tốt nhất bạn nên làm lại tập tin đó!
Nếu cần giúp đỡ, bạn có thể trao đổi riêng và cụ thể hơn qua email với tôi.